Η μετάδοση παθογόνων οργανισμών κατά το άρμεγμα είναι η πρωτεύουσα αιτία μαστίτιδας στα μικρά μηρυκαστικά. Η λάθος χρήση ή η κακή λειτουργία των μηχανών αρμέγματος αποτελούν παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση μαστίτιδας. Σ’ αυτό το άρθρο θα δούμε την άμεση επίδραση που μπορεί να έχει ένα λάθος άρμεγμα στην υγεία της θηλής και του μαστού.
Προέλευση των ενδομαστικών λοιμώξεων
Η μαστίτιδα στα αιγοπρόβατα συνήθως προκαλείται από σταφυλόκοκκο που εισέρχεται στον αδένα μέσω του καναλιού της θηλής.
Η μετάδοση κατά το άρμεγμα μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:
· Ενεργητικά: λόγω παραγόντων που σχετίζονται με τη μηχανή του αρμέγματος
· Παθητικά: λόγω της επαφής με το μολυσμένο θήλαστρο
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος και άλλοι ιοί του ΚΝΣ εισέρχονται στον μαστικό αδένα μέσω της θηλής
Η επίδραση της μηχανής
Οι μηχανές αρμέγματος, εάν δεν λειτουργούν σωστά, μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμούς στις θηλές και να διευκολύνουν την εισχώρηση βακτηρίων στον μαστικό αδένα.
Η καλή κατάσταση της θηλής είναι καθοριστική για την πρόληψη ενδομαστικών λοιμώξεων
Τρεις παράγοντες ενδέχεται να ευθύνονται για την πρόκληση αλλοιώσεων στη θηλή:
· Υπερβολικό επίπεδο κενού: Πρέπει να γίνεται προσαρμογή με βάση το είδος του ζώου και τον τύπο μηχανής, αλλά προτείνεται να μην ξεπερνά τα 40- 42 kPa.
· Ανεπαρκής μάλαξη θηλής: εξαρτάται από τους παλμούς και το θήλαστρο.
· Υπερβολικό άρμεγμα: επηρεάζει αρνητικά τη θηλή, τόσο βραχυπρόθεσμα (εντονότερο οίδημα) όσο και μακροπρόθεσμα (υπερκεράτωση).
Το υπερβολικό άρμεγμα 2 λεπτών προκαλεί συμφόρηση στα τοιχώματα των θηλών και αυξάνει το μήκος του καναλιού της θηλής (Alejandro et al.)
Ένας ακόμη σχετικός παράγοντας είναι η συντήρηση των θηλάστρων. Η ανθεκτικότητα του υλικού, η προβλεπόμενη διάρκεια ζωής του και η διάμετρος αποτελούν σημαντικούς παράγοντες.
Τι τραυματισμούς μπορούμε να παρατηρήσουμε στις θηλές;
· Συμφόρηση ή οίδημα: μία από τις πιο κοινές επιπτώσεις. Η ένταση του οιδήματος εξαρτάται από τη διάρκεια του αρμέγματος και το επίπεδο κενού.
Το οίδημα μπορεί να επηρεάσει την ποσότητα και την έκκριση κερατίνης και να προκαλέσει βλάβες στο κυκλοφορικό σύστημα της θηλής που παρεμβαίνουν σε τοπικούς μηχανισμούς άμυνας.
Το κενό στα θήλαστρα ευθύνεται για την αύξηση του οιδήματος στις θηλές
· Ραγίσματα και ξηρότητα στο δέρμα: κάποιες φορές λόγω του κρύου, της υπερβολικής υγρασίας ή κάποιων προϊόντων επιθετικών προς το δέρμα.
· Στένωση του καναλιού της θηλής: προκαλεί συρρίκνωση του καναλιού και αύξηση του εναπομείναντος γάλακτος.
· Υπερκεράτωση του σφιγκτήρα: προκαλείται από το υπερβολικό άρμεγμα.
· Τραυματισμοί: κοψίματα, πληγές, ακρωτηριασμοί κτλ.
Οι βλάβες στην κερατίνη του καναλιού της θηλής και οι αλλοιώσεις στον σφιγκτήρα επηρεάζουν τους φυσικούς μηχανισμούς άμυνας
Συμπεράσματα
Ησωστή λειτουργία της μηχανής αρμέγματος είναι καθοριστική για την υγεία της θηλής και του μαστού.
Ο περιοδικός έλεγχος και η συντήρηση της μηχανής πρέπει να εντάσσονται στο σχέδιο ελέγχου της μαστίτιδας για το κοπάδι, μαζί με άλλα μέτρα όπως ο εμβολιασμός.
Το άρθρο γράφτηκε από την:
Tania Perálvarez Puerta. Global Product Manager, Small Ruminants Franchise – HIPRA
Βιβλιογραφία
Díaz, JR.; Peris, C.; Romero, G. Efecto del ordeño mecánico en el estado sanitario de la ubre. Congreso nacional SEOC 2014 [Effect of mechanical milking on udder health. Spanish Society of Sheep and Goat Farming National Congress 2014].
