Όταν μιλάμε για μαστίτιδες, το μυαλό μας πηγαίνει συνήθως σε ένα κοπάδι με αιγοπρόβατα γαλακτοπαραγωγής. Στην πραγματικότητα όμως, αυτή η ασθένεια προσβάλλει και τα ζώα κρεατοπαραγωγής. Η μαστίτιδα έχει μεγάλο οικονομικό αντίκτυπο στις κτηνοτροφικές μονάδες προβάτων κρεατοπαραγωγής. Επομένως, είναι πάντα σκόπιμο να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα. Ποια είναι η πηγή των ζημιών;
Επιπτώσεις μαστίτιδας
Η μαστίτιδα είναι μία πολύ συχνή ασθένεια στα κοπάδια των προβάτων κρεατοπαραγωγής και επίσης η αιτία της μεγάλων οικονομικών ζημιών.
Τα κύρια παθογόνα είναι οι σταφυλόκοκκοι αν και το βακτήριο Mannheimia είναι επίσης η αιτία μεγάλου αριθμού κρουσμάτων.
Η μαστίτιδα συνήθως παρουσιάζεται με υπεροξεία και σοβαρά κρούσματα, αλλά υπάρχουν και χρόνια και υποκλινικά κρούσματα, αν και αυτά είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν.
Η κύρια αιτία του υψηλού κόστους της νόσου είναι η αύξηση της θνησιμότητας. Τα κρούσματα μαστίτιδας συνήθως οδηγούν σε πρόωρο θάνατο ή σφαγή των προβάτων, αυξάνοντας το ποσοστό αντικατάστασης και μειώνοντας τη μακροζωία των ζώων. Η αύξηση της αναπλήρωσης συνεπάγεται μεγάλη οικονομική προσπάθεια. Επιπλέον, σε ένα κοπάδι νεαρών ζώων, θα έχουμε χειρότερη αναπαραγωγική απόδοση.
Οι περισσότερες ζημίες προέρχονται από την αύξηση της θνησιμότητας και του ποσοστό αντικατάστασης.
Από την άλλη, η μαστίτιδα επηρεάζει την παραγωγή και ποιότητα του γάλακτος, και κατά συνέπεια την ανάπτυξη των αρνιών. Έχει παρατηρηθεί ότι τα ζώα με μαστίτιδα έχουν χαμηλότερο ποσοστό λίπους και πρωτεΐνης, οπότε παρέχουν λιγότερα θρεπτικά συστατικά στο αρνί, θέτοντας σε κίνδυνο την επιβίωσή του.
Σε μία μελέτη, το βάρος των αρνιών ηλικίας 50 ημερών με μητέρες που είχαν μαστίτιδα ήταν 3,5 κιλά μικρότερο από αυτό των αρνιών με υγιείς μητέρες.
Ένα άλλο σημείο που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη είναι οι θεραπείες. Ορισμένα κλινικά κρούσματα ενδέχεται να απαιτούν τη χρήση αντιβιοτικών και αντιφλεγμονωδών, αν και στα σοβαρά κρούσματα η ευθανασία του ζώου είναι απαραίτητη.
Αν αποφασίσετε να θεραπεύσετε το ζώο, είναι απαραίτητο να καθορίσετε το καλύτερο σχέδιο θεραπείας, ώστε να αποφευχθεί η εμφάνιση μικροβιακών αντοχών.
Πόσα κρούσματα υπάρχουν;
Στα κοπάδια των προβάτων κρεατοπαραγωγής, έχει παρατηρηθεί επιπολασμός κλινικών κρουσμάτων της τάξεως του 3% τον χρόνο, αν και έχουν αναφερθεί κρούσματα σε κοπάδια με επιπολασμό 9%. Επιπλέον, έως και πάνω από το 10% των προβάτων μπορούν να παρουσιάσουν ενδομαστικές μάζες ενδεικτικές μαστίτιδας κατά τη διάρκεια της κύησης και της γαλουχίας (Grant et al, 2016).
Όσον αφορά τις υποκλινικές μαστίτιδες, σε μια μελέτη (Watkins et al, 1991), αναλύθηκαν δείγματα γάλακτος από όλα τα πρόβατα επτά κοπαδιών και καταγράφηκε συχνότητα εμφάνισης 11,7%.
Συμπεράσματα
– Η μαστίτιδα είναι η πηγή μεγάλων ζημιών στα κοπάδια κρεατοπαραγωγής.
– Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τον επιπολασμό και τις επιπτώσεις της στην κτηνοτροφική μονάδα.
– Είναι πάντα σκόπιμο να λαμβάνουμε προληπτικά μέτρα, όπως είναι η μείωση των παραγόντων κινδύνου και ο εμβολιασμός.
Συντάκτρια άρθρου:
Tania Perálvarez Puerta. Global Product Manager, Small Ruminants Franchise – HIPRA
Βιβλιογραφικές αναφορές:
- Page, P., et al. (2021) Mastitis in meat sheep. September 2021Livestock 26(5):248-253
- Grant, C., et al. (2016) A longitudinal study of factors associated with acute and chronic mastitis and their impact on lamb growth rate in 10 suckler sheep flocks in Great Britain. Prev Vet Med 2016 May 1:127:27-36
- Moroni, P., et al. (2007) Effect of intramammary infection in Bergamasca meat sheep on milk parameters and lamb growth. Journal of Dairy Research (2007) 74 340–344.
- Koop, G., et al. (2015) Staphylococcus aureus mastitis in Texel sheep associated with suckling twins. Veterinary Record 2010 167: 868-869. Short communication
