Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, με σοβαρές επιπτώσεις τόσο στην υγεία των ζώων όσο και των ανθρώπων. Ωστόσο, οι συνέπειές του υπερβαίνουν τον τομέα της υγείας. Τα ανθεκτικά βακτήρια προκαλούν σημαντικές οικονομικές απώλειες, κυρίως λόγω της αυξημένης εμφάνισης ασθενειών και της μειωμένης παραγωγικότητας. Πώς επηρεάζει αυτό το πρόβλημα ειδικά τον τομέα των προβάτων και των αιγών;
Το πρόβλημα της ανθεκτικότητας
Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά αποτελεί ένα τρέχον πρόβλημα και μία μελλοντική πρόκληση στις εκτροφές προβάτων και αιγών. Δυσχεραίνει τη θεραπεία κοινών ασθενειών όπως οι αναπνευστικές λοιμώξεις, οι μαστίτιδες και οι χωλότητες. Πέρα από τις επιπτώσεις στην υγεία και την ευζωία των ζώων, το πρόβλημα αυτό έχει επίσης σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τους παραγωγούς.
Εκτιμάται ότι η ανθεκτικότητα μπορεί να προκαλέσει απώλειες παραγωγικότητας άνω του 15% (Herawati, O., 2023)
Η αιτία αυτών των απωλειών είναι η αύξηση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας από λοιμώδη νοσήματα.
Οι επίμονες λοιμώξεις μειώνουν την παραγωγικότητα των ζώων, προκαλώντας προβλήματα όπως καθυστερημένη ανάπτυξη, μειωμένη γονιμότητα και χαμηλή παραγωγή γάλακτος ή κρέατος.
Παραδείγματα ορισμένων ασθενειών
- Μαστίτιδα
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα βακτήρια του γένους Staphylococcus spp έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται συνήθως στην κτηνοτροφία.
Αυτό αποτελεί σημαντικό κίνδυνο, καθώς είναι τα πιο συχνά παθογόνα που προκαλούν μαστίτιδα σε πρόβατα και γίδες. Τα ζώα με ανθεκτικές λοιμώξεις θα έχουν χαμηλότερη παραγωγή και ποιότητα γάλακτος.
Σε μελέτη αξιολόγησης της ανθεκτικότητας, ο S. aureus ήταν ανθεκτικός σε όλα τα δοκιμασμένα αντιβιοτικά
- Τυροειδής λεμφαδενίτιδα και αποστήματα:
Η εμφάνιση αποστημάτων, κυρίως σε λεμφαδένες, δέρμα και σπλάχνα, είναι συχνή στα μικρά μηρυκαστικά. Τα συνήθως εμπλεκόμενα βακτήρια περιλαμβάνουν Staphylococcus, Streptococcus, Corynebacterium και Pseudomonas.
Ετήσιες απώλειες από αποστήματα σε μικρά μηρυκαστικά εκτιμώνται στα 17 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (Herawati, O., 2023)
Οι ανθεκτικοί στελέχη μπορεί να επιδεινώσουν τη νόσο και οι οικονομικές συνέπειες μπορεί να είναι σημαντικές. Τα αποστήματα μειώνουν την ποιότητα του κρέατος και μπορούν να οδηγήσουν στην κατάσχεση του σφαγίου στο σφαγείο. Επιπλέον, η νόσος μπορεί να προκαλέσει καχεξία, στειρότητα και ακόμη και θάνατο στα προσβεβλημένα ζώα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα αποστήματα μπορεί να αναπτυχθούν στον μαστό, προκαλώντας μείωση της γαλακτοπαραγωγής (Hatem, M.E., 2013).
- E. coli:
Έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η E. coli είναι το πιο σημαντικό ανθεκτικό στα αντιβιοτικά βακτήριο στα πρόβατα και τις γίδες στην Ευρώπη.
Αυτό το βακτήριο προκαλεί διάρροια και σηψαιμία στα αρνιά, οπότε οι αναποτελεσματικές θεραπείες θα οδηγήσουν σε σημαντικές απώλειες αυξάνοντας τη θνησιμότητα στα νεαρά ζώα.
Σύνδεσμος προς την έκθεση: https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/2021-10/9977.pdf
Συμπεράσματα
Η μείωση και η πρόληψη της μικροβιακής ανθεκτικότητας στα μικρά μηρυκαστικά πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα, καθώς οι υγειονομικές και οικονομικές συνέπειες είναι σημαντικές και αποτελούν απειλή για τον κλάδο.
Οι καλές πρακτικές διαχείρισης, η βιοασφάλεια, η διάγνωση και η προφύλαξη είναι βασικές ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση.
Άρθρο γραμμένο από:
Tania Perálvarez Puerta. Global Product Manager, Small Ruminants Franchise – HIPRA
Βιβλιογραφία:
Herawati, O., et al (2023) The global profile of antibiotic resistance in bacteria isolated from goats and sheep: A systematic review. Veterinary World, EISSN: 2231-0916
Hatem, M.E., et al. (2013) Bacterial abscessation in sheep and goat in Giza governorate with full antibiogram screening. Glob. Vet., 10(4): 372–381.
