pequeños ruminantes
  • Blog
  • Vídeos
  • Sobre nosotros
  • Contacta con nosotros
  • Suscríbete
  • Español
    • English
    • Français
    • Italiano
    • Ελληνικα
  • Blog
  • Vídeos
  • Sobre nosotros
  • Contacta con nosotros
  • Suscríbete
  • Español
    • English
    • Français
    • Italiano
    • Ελληνικα

PROBLEMAS RESPIRATORIOS: ¿Un problema más o más que un problema?

  • octubre 21, 2020
Facebook
Twitter
LinkedIn
Ver toses en un rebaño de ovejas o cabras es tan común que se considera normal; muchos ganaderos cuentan con ciertas bajas por neumonía cada año. En general, los problemas respiratorios son considerados un problema más de una larga lista: diarreas, toxemia de gestación, cojeras… Pero, ¿es solo un problema más? ¿sabemos cómo afecta a la rentabilidad de la explotación? ¿subestimamos este problema?

 

UN PROBLEMA SERIO…QUE SUBESTIMAMOS. ¿POR QUÉ?

En el sector de los pequeños rumiantes, hay multitud de patologías que afectan negativamente a la producción: abortos, diarreas…
De todas ellas, la patología respiratoria es una de las más importantes, produciendo grandes pérdidas económicas y poniendo en riesgo el bienestar animal en las explotaciones.
A pesar de ello, hoy en día, los problemas de tipo respiratorio siguen siendo uno de los que con mayor frecuencia encontramos en granja. Y, curiosamente, en muchas ocasiones, es considerado algo “normal” y no un problema, sin tomar ninguna medida para controlarlo… ¿cómo es posible?

“La presencia de problemas respiratorios en muchas ocasiones no es considerado un problema importante”

La respuesta es sencilla: en ganadería, la importancia de cualquier problema es proporcional al coste que nos acarrea.

Imagen 1. El Complejo Respiratorio Ovino es la principal causa de mortalidad en corderos mayores de 23 días (D.Lacasta et al. 2008). La alta tasa de mortalidad se mantiene hasta el final del periodo de cebo.

Para patologías como ésta, su cálculo no es fácil, sumado a la complejidad de su control, dificultad de detección de asintomáticos y alta incidencia en granja nos lleva erróneamente a subestimarla, considerando el problema algo con lo que podemos convivir, sin intentar solucionarlo.

 

IMPACTO ECONÓMICO: ¿QUÉ DEBEMOS TENER EN CUENTA?

Al hablar del coste, normalmente pensamos solamente en las bajas por neumonía (pérdidas directas). Éstos serían casos clínicos graves, fáciles de detectar, que acaban con la muerte o sacrificio del animal. Pero esto solo representa la punta del iceberg.

Imagen 2. Enfermedades respiratorias siguen el fenómeno del iceberg: solo se aprecian casos clínicos (animales con síntomas: tos, dificultad respiratoria, fiebre…) que representa una parte muy pequeña del problema; y casos subclínicos (sin síntomas pero con tracto respiratorio afectado) pasan desapercibidos.

“Las bajas por neumonía constituyen solo una pequeña parte del impacto económico total”

Hay que considerar también las pérdidas indirectas: difíciles de calcular y que tienen un impacto económico incluso mayor que las directas.

 

DIRECTAS Bajas/sacrificio Animales que mueren o son sacrificados por procesos respiratorios (casos clínicos)
Tratamiento Coste de tratamientos de animales con síntomas.
INDIRECTAS Disminución de la producción Carne: menor Ganancia Media Diaria. Retraso en alcanzar peso de sacrificio.
Leche: menor producción, lactaciones más cortas, menos lactaciones.
Reposición Aumento de tasa de reposición debido a bajas y acortamiento de vida productiva de los animales.
Otros Problemas de infertilidad, tratamiento por recaídas…

Tabla 1. La cantidad de casos subclínicos causante de las pérdidas indirectas es siempre muy superior a los casos clínicos (pérdidas directas) en explotaciones de ovino y caprino. Pérdidas indirectas, frecuentemente, no se tienen en cuenta.

 

PÉRDIDAS INDIRECTAS: LA CLAVE DEL PROBLEMA!

Estas pérdidas vienen de animales asintomáticos (casos subclínicos). La proporción de éstos respecto a los que presentan síntomas es enorme y su diagnóstico es complicado y requiere de examen post mortem, que normalmente, se lleva a cabo en matadero (L.S.B. Mellau et al. 2010).

Es allí, donde se aprecia, el impacto real que la patología respiratoria tiene en una explotación. En estudios en matadero, se observó que el 28% de corderos de cebo (McRae et al. 2016) y un 49% de animales adultos (L.M. Ferrer, 2018) sanos, sacrificados para consumo presentaban lesiones neumónicas.

“El 28% de corderos de cebo y el 49% de animales adultos presentaron lesiones neumónicas”

Imagen 3. Inspección veterinaria en matadero. El decomiso de pulmones por presencia de lesiones supera en ocasiones el 10% de un lote de corderos/cabritos sanos. Estos animales sin sintomatología aparente, alcanzan el peso de sacrificio a edades más tardías.

La capacidad productiva de animales que presentan lesiones pulmonares siempre serán inferiores a los de animales sanos, ocasionando un coste en muchos casos insostenible para el ganadero.

Imagen 4. Muchos animales con lesiones pulmonares de diferente gravedad sobreviven sin presentar síntomas aparentes. Su capacidad de producción se verá afectada (pérdidas indirectas).

La dificultad para detectar animales asintomáticos junto con una tasa de curación muy baja (aunque sobrevivan presentan lesiones pulmonares), hace todavía más complicado entender la gravedad del problema.

“En cebadero, alto fracaso de tratamiento contra CRO: más del 80% sobreviven pero menos del 20% eliminan lesiones pulmonares (Gonzalez, J.M. 2015)”

El alto porcentaje de animales con lesiones respiratorias en granja (con y sin síntomas) y su correspondiente disminución de la producción, nos da una idea del inmenso impacto económico que ocasiona y responde a si éste es solamente un problema más…

“Animales asintomáticos con lesiones pulmonares, nunca alcanzarán niveles productivos de animales sanos”

Además, abre la puerta a otra pregunta…¿Deberíamos hacer algo más para controlar este problema?

Artículo escrito por:

Pablo Núñez Ulibarri. Corporate Product Manager Small Ruminants Unit – HIPRA.

Publicación anterior

CONTROL DE ABORTO ENZOÓTICO: ¿Por qué ha sido tan difícil de controlar?

Publicación siguiente

¿DE DÓNDE VIENEN LOS COSTES POR MASTITIS?

Related Posts

Impacto de la vacunación contra mastitis en cabras primíparas: estudio en los Países Bajos

Más allá de la salud: impacto económico de las resistencias

septiembre 14, 2025

Transmission of pathogens during milking is the main cause of mastitis in small ruminants. Improper use or malfunction of milking...

Entrevista a la Ganadería Rabaneda: caso de éxito tras varios años vacunando contra mastitis

Entrevista a la Ganadería Rabaneda: caso de éxito tras varios años vacunando contra mastitis

agosto 22, 2025

Entrevistamos a Miguel Rabaneda, ganadero de una explotación de caprino lechero en el Valle de Abdalajís (Málaga, España). En la...

CATEGORÍAS

  • Experiencia de campo
  • Mastitis
  • Otras enfermedades ovino y caprino
  • Pedero
  • Reducción de antibióticos
  • Reproductivo
  • Respiratorio
  • Respiratorio

BOLETÍN DE NOTICIAS

NO SE PIERDA NINGUNA ACTUALIZACIÓN SOBRE PEQUEÑOS RUMIANTES

    He leido y acepto la Política de privacidad y la información básica sobre protección de datos.

    PREGUNTA A LOS EXPERTOS

    Tu opinión es muy importante para nosotros, por lo que te animamos a ponerte en contacto con nuestro equipo de expertos sobre Pequeños rumiantes para realizar cualquier pregunta o comentar cualquier duda que puedas tener sobre prevención sanitaria en ovejas, cabras y corderos.

      He leido y acepto la Política de privacidad y la información básica sobre protección de datos.

      Publicación siguiente
      the costs of mastitis test (CMT) in sheep and goats

      ¿DE DÓNDE VIENEN LOS COSTES POR MASTITIS?

      pequeños ruminantes

      Síguenos

      Linkedin Youtube
      Categorías
      • Experiencia de campo
      • Mastitis
      • Otras enfermedades ovino y caprino
      • Pedero
      • Reducción de antibióticos
      • Reproductivo
      • Respiratorio
      • Respiratorio

      Páginas

      • Blog
      • Vídeos
      • Sobre nosotros
      • Contacta con nosotros

      HIPRA ©2025 All rights reserved

      • Política de Cookies
      • Términos de uso
      • Política de privacidad
      • Política de Cookies
      • Términos de uso
      • Política de privacidad

      Programa de control de mastitis

      Nuestro programa de control de mastitis en 6 puntos es un conjunto de medidas y prácticas estructuradas, validadas para mejorar la salud de la ubre y la calidad de la leche en las explotaciones lecheras.



        Información básica sobre protección de datos:

        Responsable del tratamiento: LABORATORIOS HIPRA, S.A.
        Propósitos: Gestionar la relación contractual y comercial con HIPRA, incluido el envío de noticias, promociones e invitaciones a eventos patrocinados por HIPRA.
        Fundamentos legales: Cumplimiento de la relación contractual e interés legítimo de HIPRA.
        Destinatarios: Terceros a los que HIPRA ha encargado las tareas de computación en la nube, seguridad, auditoría, correo, servicios de soporte técnico e informático, así como empresas de su grupo.
        Derechos: Solicitar el acceso y la rectificación o eliminación de los datos personales y otros derechos, tal como se explica en la información adicional. Puede ver la información adicional detallada sobre la protección de datos en nuestra
        Política de Privacidad.

        Para obtener más información, consulte nuestra información detallada sobre Protección de datos.
        close-link
        Powered by Convert Plus

        Basic Personal Data Protection information:

        Controller: LABORATORIOS HIPRA, S.A.
        Purposes: Managing the contractual and/or business relationship with HIPRA, including sending news, promotions and invitations to events sponsored by HIPRA.
        Lawful basis: Performance of the contractual relationship and HIPRA’s legitimate Interest.
        Recipients: Third parties to which HIPRA has entrusted cloud computing, security, auditing, mailing, technical and computer support services, as well as companies in its group.
        Rights: Request access to and rectification or erasure of personal data and other rights as explained in the additional information. You can seeview the detailed additional information about data protection in our Privacy Policy.

        For further information, please check our detailed information on Data Protection.

        Sitio Web para veterinarios

        Los contenidos de esta página están destinados únicamente a veterinarios con capacidad de prescripción. Al pulsar «Aceptar» usted declara que es profesional veterinario. En caso contrario, pulse «Cancelar» y contacte con un profesional veterinario.

        ACEPTAR
        RECHAZAR

        NEWSLETTER

        No se pierda ninguna actualización

          He leido y acepto la Política de privacidad y la información básica sobre protección de datos.

          Informazioni di base sulla protezione dei dati personali:

          Titolare del trattamento: LABORATORIOS HIPRA, S.A.
          Finalità: Gestione del rapporto contrattuale e/o commerciale con HIPRA, incluso l’invio di notizie, promozioni e inviti a eventi sponsorizzati da HIPRA.
          Base giuridica: Esecuzione del rapporto contrattuale e del legittimo interesse di HIPRA.
          Destinatari: Terzi a cui HIPRA ha affidato servizi di cloud computing, sicurezza, auditing, mailing, supporto tecnico e informatico, nonché società del suo gruppo.
          Diritti: Richiedere l'accesso e la rettifica o la cancellazione dei dati personali e altri diritti come spiegato nelle informazioni aggiuntive. Puoi vedere le informazioni aggiuntive dettagliate sulla protezione dei dati nella nostra Informativa sulla privacy.

          Per ulteriori informazioni, puoi consultare le nostre informazioni dettagliate sulla Protezione dei dati.

          Informations de base sur la protection des données personnelles :

          Contrôleur : LABORATORIOS HIPRA, S.A.
          Objectifs : Gérer la relation contractuelle et/ou commerciale avec HIPRA, y compris l'envoi de nouvelles, de promotions et d'invitations à des événements sponsorisés par HIPRA.
          Base légale : Exécution de la relation contractuelle et intérêt légitime d'HIPRA.
          Destinataires : Tiers auxquels HIPRA a confié le cloud computing, la sécurité, l'audit, le mailing, les aspects techniques et informatiques services de support, ainsi que les sociétés de son groupe.
          Droits : demander l'accès et la rectification ou l'effacement des données personnelles et d'autres droits comme expliqué dans les informations supplémentaires. Vous pouvez consulter les informations supplémentaires détaillées sur la protection des données dans notre Politique de confidentialité.

          Pour plus d'informations, veuillez consulter nos informations détaillées sur la protection des données. .

          Βασικές πληροφορίες προστασίας προσωπικών δεδομένων:

          Ελεγκτής: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ HIPRA, S.A.
          Σκοποί: Διαχείριση της συμβατικής ή/και επιχειρηματικής σχέσης με την HIPRA, συμπεριλαμβανομένης της αποστολής ειδήσεων, προωθήσεων και προσκλήσεων σε εκδηλώσεις που χρηματοδοτούνται από την HIPRA.
          Νόμιμη βάση: Εκτέλεση της συμβατικής σχέσης και έννομο συμφέρον της HIPRA.
          Παραλήπτες: Τρίτα μέρη στα οποία η HIPRA έχει εμπιστευθεί το cloud computing, την ασφάλεια, τον έλεγχο, την αλληλογραφία, την τεχνική και τον υπολογιστή υπηρεσίες υποστήριξης, καθώς και εταιρείες του ομίλου της.
          Δικαιώματα: Ζητήστε πρόσβαση και διόρθωση ή διαγραφή προσωπικών δεδομένων και άλλων δικαιωμάτων, όπως εξηγείται στις πρόσθετες πληροφορίες. Μπορείτε να δείτε αναλυτικές πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την προστασία δεδομένων στο Πολιτική Απορρήτου.

          Για περισσότερες πληροφορίες, ελέγξτε τις λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την Προστασία Δεδομένων .

          Información básica sobre protección de datos:

          Responsable del tratamiento: LABORATORIOS HIPRA, S.A.
          Propósitos: Gestionar la relación contractual y comercial con HIPRA, incluido el envío de noticias, promociones e invitaciones a eventos patrocinados por HIPRA.
          Fundamentos legales: Cumplimiento de la relación contractual e interés legítimo de HIPRA.
          Destinatarios: Terceros a los que HIPRA ha encargado las tareas de computación en la nube, seguridad, auditoría, correo, servicios de soporte técnico e informático, así como empresas de su grupo.
          Derechos: Solicitar el acceso y la rectificación o eliminación de los datos personales y otros derechos, tal como se explica en la información adicional. Puede ver la información adicional detallada sobre la protección de datos en nuestra Política de Privacidad.

          Para obtener más información, consulte nuestra información detallada sobre Protección de datos.

          Basic Personal Data Protection information:

          Controller: LABORATORIOS HIPRA, S.A.
          Purposes: Managing the contractual and/or business relationship with HIPRA, including sending news, promotions and invitations to events sponsored by HIPRA.
          Lawful basis: Performance of the contractual relationship and HIPRA's legitimate Interest.
          Recipients: Third parties to which HIPRA has entrusted cloud computing, security, auditing, mailing, technical and computer support services, as well as companies in its group.
          Rights: Request access to and rectification or erasure of personal data and other rights as explained in the additional information. You can seeview the detailed additional information about data protection in our Privacy Policy.

          For further information, please check our detailed information on Data Protection.